Tips bij de verdediging en afstudeerpresentatie van je scriptie

Yes, eindelijk is het zover: je hebt gehoord van je scriptiebegeleider van je opleiding dat je op mag voor je mondeling en je scriptie mag verdedigen. Als je mag verdedigen dan kun je er in principe vanuit gaan dat je scriptie van voldoende niveau is. Toch is het juist dan verstandig om jezelf goed voor te bereiden op je verdediging en afstudeerpresentatie. Een goede voorbereiding maakt ook bij je verdediging het verschil en levert je zelfs vaak een hoger cijfer op.

Scriptie goedgekeurd? Verdediging appeltje-eitje?

Als je hoort van je begeleider dat je mag verdedigen mag je ervan uitgaan dat je scriptie voldoende is. Soms zijn er echter nog onduidelijkheden, je scriptie en onderzoek roept vragen op en hier wordt in je verdediging de focus op gelegd. Met een goede afstudeerpresentatie en sterke verdediging kun je de twijfel vaak alsnog omzetten naar een goed cijfer. Het kan ook zo zijn dat je scriptie inhoudelijk heel goed is en je verdediging zelf te wensen overlaat. Dat kan resulteren in een lager cijfer of zelfs een onvoldoende. Ons advies is dan ook om ook aan je afstudeerpresentatie en verdediging voldoende aandacht te schenken. Met de juiste voorbereiding en een goed opgebouwde eindpresentatie kun je voorkomen dat je zakt.

Uit welke onderdelen bestaat je verdediging?

Je verdediging bestaat vaak uit:

• Een afstudeerpresentatie (ook wel eindpresentatie genoemd);
• Het beantwoorden van vragen. De examinatoren toetsen hierbij je kennis en stellen je kritische vragen;
• De beoordeling. Na je verdediging hoor je direct of je geslaagd bent, vervolgens krijg je feedback. Ben je niet geslaagd, dan hoor je dat vaak meteen en hoor je ook op basis van welke argumenten je niet geslaagd bent.

Hieronder volgen tips per onderdeel.

Tips bij je afstudeerpresentatie

Om een goede afstudeerprestatie (of eindpresentatie) te maken is het belangrijk om de rode draad van je scriptie te presenteren aan de examinatoren. Neem ze mee in je verhaal:

• Wat was de aanleiding?
• Welk probleem speelde er binnen de organisatie?
• Wat heb je gebruikt aan literatuur en hoe heb je jouw onderzoek vormgegeven?
• Wat heb je gevonden en wat is jouw advies of hoe ziet de implementatie van de oplossing eruit?

Dit zijn de vragen die je in ieder geval moet beantwoorden in je presentatie. Daarnaast willen sommige opleidingen dat je ook reflecteert op jezelf; waar stond je aan het begin van je afstudeertraject, wat heb je geleerd, wat wil je nog leren en wat neem je mee naar je baan of vervolgstudie?

Algemene tips voor het opmaken van een goede eindpresentatie in PowerPoint

Met onderstaande tips bouw je een logisch en goed gestructureerde PowerPoint op. Zo breng jij het verhaal bij jouw eindpresentatie goed over op de toehoorders:

• Gebruik krachtige koppen. Zeg niet ‘interne analyse’, maar zeg wat er vanuit de analyse is gebleken. De kop moet meteen triggeren en het ‘probleem’ benoemen.
• Voeg geen nieuwe informatie toe, alleen dat wat ook al in je scriptie staat.
• Beperk de hoeveelheid informatie per slide.
• Bedenk dat PowerPoint een tool is voor visuele communicatie.
• Beperk de hoeveelheid tekst.
• Gebruik geen hele zinnen.
• Kies het juiste lettertype en de juiste lettergrootte (24-28 points).
• Gebruik zo weinig mogelijk verschillende lettertypes.
• Gebruik geen hoofdletters.
• Taalfouten zijn dodelijk.
• Overdaad aan opsommingen (bulletpoints) schaadt.
• Als je kleur gebruikt, gebruik dan verantwoorde kleurencombinaties die aansluiten bij de opmaak van jouw scriptie.
• Vermijd ergerlijke geluiden.
• Beperk animaties (pointless-motion).
• Kies afbeeldingen met zorg, gebruik zo weinig mogelijk clipart.

Tips bij het presenteren van je PowerPoint en de opmaak van je verhaal

Met deze tips sta je ook zeker in je schoenen als je jouw eindpresentatie houdt en je verhaal presenteert:

• Vertel een verhaal met het publiek in de hoofdpersoon.
• Zorg ervoor dat je presentatie van direct belang is voor het publiek.
• Beperk de introductie tot het hoogst noodzakelijke.
• Een presentatie is niet snel te kort.
• Pas de vormgeving van je PowerPoint aan aan je publiek.
• Gebruik alleen eenvoudige grafieken en tabellen.
• Concentreer je op je publiek, niet op je PowerPoint.
• Lees de tekst op je PowerPoint niet voor, je publiek kan zelf lezen.
• Het overslaan van dia’s, terugbladeren en het gebruik van overbodige dia’s maakt een slordige indruk op je publiek.

Bereid jezelf ook goed voor op kritische vragen

Het geven van je presentatie is vaak al spannend, en daarna volgen ook nog kritische vragen. Je examinatoren zijn er niet op uit om je te laten zakken, ze toetsen vooral je bevindingen, onderzoek en in hoeverre je jouw kennis ook in de praktijk kunt brengen. Geef daarom rustig antwoord op de vragen en als je een vraag niet direct kunt beantwoorden, geef dan gewoon aan dat je het nu niet weet en er later graag even op terug wilt komen.

Om jezelf goed voor te bereiden op kritische vragen kun je de volgende stappen doorlopen:

• Lees voorafgaand aan je verdediging je scriptie of adviesrapport goed door.
• Probeer voor jezelf te beantwoorden waarom je hebt gekozen voor model X of Y.
• Zorg dat je een heldere argumentatie hebt waarom je jouw onderzoek zo hebt aangepakt en wat je wellicht anders had kunnen doen.
• Stel jezelf altijd de vraag wat je adviseert als je geen akkoord krijgt op je voorstel. Wat is het what if scenario?

Je zult altijd inhoudelijke vragen over je onderwerp krijgen. Zoals:

• Waarom was het belangrijk dit probleem op te lossen?
• Waarom denk je dat het probleem door jouw onderzoek en advies wordt opgelost?
• Waarom heb je voor kwalitatief onderzoek gekozen in plaats van kwantitatief?
• Vind je dat je steekproef groot genoeg is? Is je steekproef representatief?
• Waaruit blijkt dat je onderzoek valide/betrouwbaar/generaliseerbaar is?
• Wat zijn de beperkingen van je onderzoek?
• Wat zou je anders doen als je het onderzoek opnieuw zou uitvoeren?
• Wat gaat je plan kosten en wat levert het op?
• Hoe ga je zorgen dat de aanbevelingen worden gerealiseerd?
• Hoe ga je zorgen dat het bedrijf niet weer terugvalt in het oude patroon?
• Welke theorieën en modellen heb je gebruikt bij je onderzoek en waarom deze?
• Wat heb je geleerd van het schrijven van je scriptie?

Bereid je dus voor op waarom-vragen die vooral zullen gaan over de keuzes die hebt gemaakt. Daarnaast zullen ook hoe-vragen gesteld worden die vooral gaan over de praktische invulling van die keuzes. En er zal zeker een vraag gesteld worden in het teken van reflectie.

Check je beoordelingsformulier

Vaak staan er op het beoordelingsformulier de eisen waarop je beoordeeld wordt, leg deze naast je scriptie en presentatie. De belangrijkste vraag die je jezelf moet stellen is dan in hoeverre je scriptie en afstudeerpresentatie voldoen aan de genoemde eisen. Twijfel je? Bespreek het dan met je begeleider van je opleiding.

Natuurlijk kun je er ook voor kiezen om de voorbereiding samen met een externe scriptiecoach op te pakken. Onze scriptiebegeleiders kunnen je helpen met het maken van een goede eindpresentatie en zorgen dat je goed voorbereid bent op de belangrijkste vragen.

Hulp bij je verdediging?

Wil je hulp bij de voorbereiding van je verdediging of het maken van een goede PowerPoint-presentatie? Op onze pagina scriptie verdedigen leggen we uit hoe we je hierbij kunnen helpen.

Maak een afspraak voor een gratis adviesgesprek.