Tips voor je scriptieverdediging en afstudeerpresentatie

Scriptie goedgekeurd, dus wordt de verdediging een eitje?

Denk niet dat jouw verdediging een eitje is omdat jouw scriptie is goedgekeurd. Soms komen er nog onduidelijkheden aan het licht tijdens de verdediging. Een sterke afstudeerpresentatie en een goede verdediging kunnen echter eventuele twijfels wegnemen en resulteren in een beter cijfer. Het is ook mogelijk dat jouw scriptie inhoudelijk sterk is, maar jouw verdediging tekort schiet, wat kan leiden tot een lager cijfer of zelfs een onvoldoende. Daarom is het belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan zowel jouw afstudeerpresentatie als jouw verdediging.

Wanneer mag je verdedigen?

Over het algemeen mag je je scriptie pas verdedigen als deze (bijna) voldoende is beoordeeld. Een verdediging kan doorslaggevend zijn voor het uiteindelijke resultaat, ongeacht of dit een voldoende of onvoldoende is. Het is echter belangrijk op te merken dat er uitzonderingen zijn waarbij opleidingen alle studenten toestaan om te verdedigen, ongeacht de initiële beoordeling van de scriptie. In bepaalde gevallen kan een verdediging dan worden omgezet in een feedbackgesprek als de scriptie onvoldoende is beoordeeld.

Wat houdt je scriptieverdediging in?

Het doel van een scriptieverdediging is om aan te tonen dat je tijdens je onderzoek voldoende kennis en vaardigheden hebt verworven en dat je in staat bent om je onderzoeksresultaten op een heldere en overtuigende manier te presenteren en te verdedigen. Tijdens de verdediging krijg je de kans om inzicht te geven in de weloverwogen keuzes die je hebt gemaakt tijdens je scriptie. De beoordelaars beoordelen of je in staat bent om kritisch te reflecteren op je onderzoek en of je een brede kijk hebt op je werk. Meestal zijn er twee beoordelaars aanwezig bij de verdediging, vaak degenen die je scriptie hebben beoordeeld, en soms is het toegestaan om ouders of vrienden mee te nemen. De duur van de verdediging varieert meestal van een half uur tot anderhalf uur, afhankelijk van de specifieke criteria van je opleiding. Het is belangrijk om deze criteria zorgvuldig door te nemen.

Je scriptieverdediging bestaat meestal uit drie onderdelen:

• Een afstudeerpresentatie, ook wel eindpresentatie genoemd.
• Het beantwoorden van vragen, waarbij je kennis wordt getoetst en je kritische vragen kunt verwachten.
• De beoordeling, waarbij je direct na je verdediging te horen krijgt of je geslaagd bent en je feedback ontvangt.

Afstudeerpresentatie

Je legt je onderzoek uit door middel van een afstudeerpresentatie. Meestal mag je een computer of een beamer gebruiken. Het is verstandig om de slides ook een paar keer uit te printen voor het geval de techniek je in de steek laat.

Houd er rekening mee dat je begeleider en tweede lezer geen specialisten zijn op jouw onderwerp. Verplaats je in je publiek en zorg ervoor dat de afstudeerpresentatie begrijpelijk voor hen is.

Bereid je presentatie goed voor en zorg voor een logische structuur. Zie hieronder ook onze tips voor de PowerPointpresentatie.

Sommige opleidingen willen de verdediging kort houden en schrappen daarom de presentatie. In dat geval geef je een korte uiteenzetting van je scriptie. De opbouw van je verhaal kun je echter wel hetzelfde houden als voor de presentatie.

Kritische vragen

Na de presentatie komt het belangrijkste onderdeel: de vragenronde. Hier worden vragen gesteld om te controleren of je het onderwerp en je onderzoek goed begrijpt. Ga ervan uit dat de vragen niet gesteld worden om je ergens op te pakken, maar uit interesse. Voel je dus niet aangevallen en geef rustig en helder antwoord op de vragen die je krijgt. Krijg je een vraag waarop je het antwoord niet weet? Geef dan aan dat je er even over wilt nadenken en vraag of je later op de vraag terug kunt komen.

Beoordeling

Na de kritische vragen word je (en het publiek) voor een paar minuten weggestuurd, zodat je begeleider en tweede lezer de kwaliteit van je scriptie en verdediging kunnen bespreken. Zij beslissen welk cijfer je krijgt. Hierbij wordt het ‘tweeogenprincipe’ toegepast en vaak wordt het beoordelingsformulier met toelichting ingevuld, wat je ook ontvangt na afloop van je mondelinge examen. Na het overleg word je teruggeroepen en hopelijk krijg je dan de verlossende woorden te horen dat je geslaagd bent!

Hoe bouw je de afstudeerpresentatie voor je scriptieverdediging op?

• Introductie van het probleem: Begin met het introduceren van het probleem dat je in je scriptie hebt onderzocht. Bespreek de aanleiding en waarom het relevant is.
• Formuleren van je hoofdvraag en/of hypothesen: Geef een duidelijke uitleg van de hoofdvraag(en) of hypothesen die je hebt geformuleerd voor je onderzoek. Dit helpt de luisteraars om de focus van je onderzoek te begrijpen.
• Bespreken van de onderzoeksopzet: Leg uit hoe je het onderzoek hebt opgezet. Dit omvat de methoden en technieken die je hebt gebruikt om je onderzoek uit te voeren.
• Presenteren van de onderzoeksresultaten: Geef een beknopt overzicht van de belangrijkste onderzoeksresultaten. Focus op de meest relevante bevindingen en gebruik slechts 1-2 dia's om deze te presenteren.
• Conclusies: Bespreek de conclusies die je hebt getrokken op basis van je onderzoek. Wat zijn de belangrijkste inzichten die je hebt verkregen?
• Discussie en advies: Geef je advies op basis van je conclusies. Bespreek eventuele implicaties en mogelijke acties die kunnen worden ondernomen op basis van je onderzoek.
• Benadrukken van beperkingen en toekomstig onderzoek: Bespreek de beperkingen van je onderzoek en eventuele suggesties voor toekomstig onderzoek op dit gebied.
• Reflectie op je leerproces: Sluit af met een reflectie op wat je hebt geleerd tijdens het schrijven van je scriptie en tijdens het uitvoeren van het onderzoek. Welke belangrijke leerpunten wil je delen?

Door deze structuur te volgen, zorg je ervoor dat je afstudeerpresentatie een heldere en gestructureerde uitleg geeft van je onderzoek en je bevindingen. Hierdoor wordt het voor de luisteraars gemakkelijker om je werk te begrijpen en te waarderen.

Tips om je voor te bereiden op je scriptieverdediging

Om je goed voor te bereiden op de scriptieverdediging, is het belangrijk om de volgende stappen te volgen:

• Ken je scriptie: Zorg ervoor dat je scriptie goed kent. Ga elke sectie door en begrijp de argumenten, methoden en conclusies die je gepresenteerd hebt.
• Anticipeer op mogelijke vragen: Denk na over welke vragen je beoordelaars zouden kunnen stellen op basis van je scriptie. De voorbeeldvragen die je hebt genoemd, zijn een goed startpunt.
• Oefen je antwoorden: Oefen het beantwoorden van deze vragen, bij voorkeur met een medestudent of iemand anders die bekend is met jouw onderwerp. Dit zal je helpen om je gedachten te ordenen en je antwoorden op een duidelijke en beknopte manier te formuleren.
• Wees voorbereid op kritiek: Sta open voor kritiek en wees bereid om je keuzes te verdedigen. Het is normaal om zwakke punten in je onderzoek te hebben, maar toon dat je ze hebt overwogen en ervan hebt geleerd.
• Blijf rustig en zelfverzekerd: Tijdens de verdediging is het belangrijk om rustig te blijven en zelfverzekerd over te komen. Adem diep en neem de tijd om na te denken voordat je antwoord geeft op vragen.
• Toon enthousiasme: Laat zien dat je gepassioneerd bent over je onderwerp en dat je trots bent op je werk. Dit kan een positieve indruk achterlaten bij je beoordelaars.
• Luister goed naar feedback: Neem de feedback van je beoordelaars serieus en zie het als een kans om te groeien. Stel vragen als iets niet duidelijk is en wees bereid eventuele wijzigingen aan te brengen als dat nodig is.

Door deze stappen te volgen en je goed voor te bereiden, kun je met vertrouwen jouw scriptieverdediging ingaan en een sterke indruk achterlaten op jouw beoordelaars.

Het verdedigen van je scriptie: Voorbeeldvragen

Als je je scriptie gaat verdedigen, is het belangrijk om voorbereid te zijn op mogelijke vragen die je kunt verwachten tijdens je afstudeerzitting. Hieronder vind je enkele voorbeeldvragen, met specifieke aandacht voor studenten in de richting van business en economie:

Theorie:

• Waarom heb je specifiek gekozen voor de theoretische modellen die in je scriptie worden toegepast?
• Op welke manier heb je deze modellen gebruikt om je deelvragen te beantwoorden?

Methode van onderzoek:

• Waarom heb je gekozen voor kwantitatief of kwalitatief onderzoek?
• Hoe heb je je onderzoek opgebouwd en welke beperkingen ben je tegengekomen?
• Hoe beoordeel je zelf de betrouwbaarheid van je onderzoek?
• Op welke manier heb je je standpunten in de scriptie onderbouwd met behulp van onderzoeksgegevens, resultaten, conclusies en aanbevelingen?
• Wat is de voorgestelde oplossing voor het probleem en welke bewijzen heb je hiervoor verzameld?
• Wat zijn naar jouw mening de sterke punten van je onderzoek?
• En welke zwakke punten of verbeterpunten zie je?

Professionaliteit:

• Kun je aangeven wat de sterke en zwakke punten van de organisatie zijn, en heb je hier bewijsmateriaal voor?
• Hoe goed begrijp je de omgeving van de organisatie, inclusief de dynamiek en de context? Kun je dit onderbouwen?
• Sluiten jouw aanbevelingen aan op de eerder genoemde punten?
• Wat zijn de mogelijke gevolgen van jouw aanbevelingen voor de organisatie-inrichting?
• Zijn jouw adviezen creatief, innovatief en overtuigend onderbouwd?

Door deze vragen te overdenken en te oefenen, kun je jezelf goed voorbereiden op je scriptieverdediging en zelfverzekerd de afstudeerzitting tegemoet treden.

Black-out? Help!

Heb je last van zenuwen of ben je bang voor een black-out tijdens je verdediging? Het is normaal om zenuwachtig te zijn voor je verdediging. Probeer daarom de dagen voorafgaand aan je verdediging goed uit te rusten en herinner jezelf eraan dat je al een lange weg hebt afgelegd en goed voorbereid bent. Een andere nuttige strategie is om met medestudenten of vrienden te oefenen door elkaars scripties te lezen en elkaar kritische vragen te stellen. Op deze manier kun je wennen aan het beantwoorden van vragen en je verdediging oefenen.

Niet geslaagd, wat nu?

Als je na je mondeling examen hoort dat je niet geslaagd bent, kan dat natuurlijk teleurstellend zijn. Vraag je begeleider of examinatoren om specifieke feedback over wat er verbeterd kan worden. Dit kan helpen om inzicht te krijgen in waar het mis is gegaan en hoe je jezelf kunt verbeteren voor een volgende poging. Je ontvangt meestal ook het beoordelingsformulier waar gerichte feedback in staat.

• Verlies de moed niet. Probeer rustig te blijven en gebruik de onderstaande tips om te kijken waarop je verdediging en/of presentatie kunt verbeteren.
• Neem de tijd om zelf te reflecteren op je prestatie tijdens het mondeling examen. Identificeer gebieden waar je sterke punten liggen en gebieden waar je verbetering nodig hebt.
• Als er iets niet duidelijk is over de reden waarom je niet geslaagd bent, aarzel dan niet om vragen te stellen. Het is belangrijk om volledig te begrijpen wat er van je verwacht wordt voor een succesvolle herkansing.
• Gebruik de ontvangen feedback en je eigen analyse om een plan op te stellen voor verbetering. Identificeer specifieke acties die je kunt ondernemen om je voor te bereiden op een herkansing.
• Bespreek je situatie met je scriptiebegeleider, medestudenten of andere relevante personen. Misschien kunnen zij waardevolle adviezen geven of je ondersteunen tijdens je voorbereiding op de herkansing. Of schakel anders externe hulp in.
• Het is belangrijk om niet ontmoedigd te raken door deze tegenslag. Blijf gemotiveerd en focus op je doel om je scriptie succesvol af te ronden. Met de juiste inspanning en toewijding kun je echt je doel bereiken.

Met de juiste aanpak en een positieve mindset kun je de nodige verbeteringen aanbrengen en alsnog succesvol zijn tijdens je mondelinge verdediging.

Zenuwen, black-out, niet geslaagd?

Als je extra ondersteuning nodig hebt bij de voorbereiding van je verdediging of het maken van een goede presentatie, overweeg dan de hulp van een externe scriptiecoach. Jouw Scriptiecoach helpt je met je presentatie en voorbereiding, zodat je met een gerust hart kunt opgaan voor je examen. Maak een afspraak voor een gratis adviesgesprek om te zien hoe we je kunnen helpen bij je scriptieverdediging en afstudeerpresentatie.