Wanneer pleeg ik fraude of plagiaat en hoe voorkom ik dit als ik mijn scriptie ga schrijven?

Wanneer pleeg je fraude?

Fraude is letterlijk een vorm van bedrog. Je stelt zaken anders voor dan ze in werkelijkheid zijn. Je pleegt fraude wanneer je:

• een document koopt, steelt of leent
• iemand inhuurt om je scriptie voor je te schrijven

Fraude is strafbaar, hoewel dit wel aangetoond moet kunnen worden. Het kan zeker bij het afstuderen grote gevolgen hebben en ervoor zorgen dat je niet kunt afstuderen of zelfs wordt geschorst van je opleiding.

Wanneer is iets plagiaat?

Als je doet alsof bepaalde woorden, gedachten en ideeën van anderen van jou zijn, pleeg je plagiaat. De betekenis van plagiaat volgens Van Dale (2020) is: ‘1. het overnemen van stukken, gedachten, redeneringen van anderen en deze laten doorgaan voor eigen werk; 2. een van anderen overgenomen deel van een geschrift, enzovoort.’

In de praktijk gaat het om stukken tekst die je niet zelf hebt geschreven, maar die letterlijk zijn overgenomen uit bestaande tekst. Dit kan zowel tekst uit een boek of van een website betreffen, als teksten die je eerder zelf ter beoordeling hebt aangeboden.

Wat wordt gezien als plagiaat?

Je pleegt plagiaat als je:

• Teksten kloont. Dit is de bekendste en meest ernstige vorm van plagiaat, het inleveren van andermans werk alsof het je eigen werk is.
• Grote stukken tekst uit een andere bron kopieert zonder aanhalingstekens, citaten en bronvermelding. Ook met bronvermelding is hier sprake van plagiaat.
• De functie zoeken en vervangen gebruikt. Het vervangen van enkele woorden in een gekopieerde tekst uit een andere bron wordt ook gezien als plagiaat. Dit is alsnog andermans tekst en idee. De plagiaatdetectiesoftware is ontworpen om ook deze vorm van plagiaat te detecteren.
• Teksten parafraseert of samenvat zonder de juiste bronvermelding.
• Onjuiste informatie geeft over de originele bron (direct geciteerd of in je eigen woorden vermeld).
• Uitwerkingen die je eerder hebt gebruikt hergebruikt. Je kunt met je uitwerking maar een keer laten zien dat je aan de vereisten hebt voldaan. Dat betekent dat je geen uitwerkingen van andere examens mag hergebruiken. Ook al zijn dit jouw eigen uitwerkingen en heb je deze uitwerkingen in het verleden zelf gemaakt (De uitzondering is een herkansing van zelfde examen).

Plagiaat wordt soms ook wel gekenmerkt als inbreuk op het auteursrecht. Iedereen die werk creëert, is auteur en wordt daarmee direct beschermd onder dit recht.

Wat zijn de consequenties als ik plagiaat pleeg?

Als je plagiaat pleegt (of inbreuk maakt op het auteursrecht), kan dat gevolgen hebben voor je scriptie. Zo kan deze worden afgekeurd omdat deze niet door de plagiaatscan van je opleiding komt. Het kan ook voorkomen dat je scriptie bij het nalezen door de examinator wordt ontdekt. Dit kan betekenen dat je jouw scriptie niet mag verdedigen en in het ergste geval word je geschorst van je opleiding.

Wanneer pleeg je geen plagiaat?

Het schrijven over je eigen persoonlijke ervaringen, het verwerken en opschrijven van de resultaten van je eigen onderzoek, en het gebruik van eigen afbeeldingen, diagrammen en tabellen worden niet aangemerkt als plagiaat. Ook als je je eigen conclusies trekt over een bepaald onderwerp, is dat geen plagiaat. Kortom, wanneer je zelf de oorspronkelijke schrijver bent, wordt wat je schrijft niet aangemerkt als plagiaat.

Hoe voorkom je plagiaat, oftewel: wat mag wel?

• Parafraseren. Als je andermans teksten, artikelen en ideeën wilt gebruiken in je eigen geschreven tekst, is dat toegestaan, mits je de juiste bronvermelding gebruikt. Het is echter belangrijk dat je niet enkel een paar woorden aanpast, maar het geheel in je eigen woorden weergeeft.
• Citeren. Dit is het letterlijk overnemen van enkele woorden of zinnen. Dit mogen maximaal vijf regels zijn. Het zal dus altijd om beperkte tekststukjes gaan, die moeten passen in een authentiek stuk dat door jouzelf is geschreven. Wanneer je citeert, is het belangrijk om de juiste wijze van citeren aan te houden. Dit doe je door de tekst tussen dubbele aanhalingstekens te plaatsen en de bronnen op de APA-wijze te vermelden. In principe citeer je alleen wanneer je denkt dat de letterlijke woorden van de auteur meerwaarde hebben. Citaten mogen nooit eigen woorden vervangen, maar dienen uitsluitend ter illustratie of onderbouwing van eigen woorden.
• Verwijzen. Al je beweringen en gebruikte theorieën dienen onderbouwd te worden met literatuur. De gebruikte theorieën of uitspraken moeten worden verantwoord aan de hand van boeken, artikelen of andere betrouwbare bronnen. Gebruikte bronnen en de literatuurlijst dienen te worden opgesteld volgens de APA-methodiek.

Wordt het gebruik van ChatGPT gezien als fraude of plagiaat?

ChatGPT is nog een onontgonnen gebied voor veel hogescholen en universiteiten, en de tool wordt zeker weten door veel studenten gebruikt. Hogescholen en universiteiten willen eigenlijk niet dat ChatGPT wordt gebruikt en geven aan dat ze het gebruik ervan zien als fraude. Alleen ontbreekt er nog vaak een helder beleid. Ondertussen wordt de tool steeds slimmer en wordt het steeds moeilijker om te herkennen of een tekst met behulp van AI is geschreven, ook voor plagiaatsoftware. Dit komt doordat ChatGPT in principe eigen teksten creëert. Als student ben je echter nog steeds verantwoordelijk voor de inhoud van je document. Om een scriptie te kunnen schrijven, moet je eigen onderzoek doen en je resultaten zelf interpreteren tot logische conclusies en aanbevelingen of een concreet eindproduct. Bovendien moet je in staat zijn om antwoord te geven op je onderzoeksvraag of ontwerpvraag. Hiervoor moet je te allen tijde je eigen gezonde verstand gebruiken.

We schreven eerder een artikel over wanneer het gebruik van ChatGTP in je scriptie nu plagiaat is of zelfs fraude. Bekijk het artikel hier. 

Waarom moet je bronnen vermelden en wetenschappelijke artikelen gebruiken?

Je moet je bronnen op de juiste manier vermelden om plagiaat te voorkomen en om duidelijk te maken wat je zelf hebt geschreven en welk inzicht je uit een bron hebt gehaald. Op die manier geef je de schrijver van de bron erkenning voor het oorspronkelijke inzicht dat zij hebben geleverd. Bovendien maak je gebruik van wetenschappelijke artikelen omdat die betrouwbaar zijn. Natuurlijk kun je ook (commerciële) blogartikelen raadplegen, maar die kennis is vaak niet wetenschappelijk onderbouwd en die artikelen zijn dus vaak bevooroordeeld.

Wetenschappelijke bronnen zijn gebaseerd op onderzoek. Door meerdere bronnen te gebruiken en te combineren kom je tot de juiste conclusies, want als 10 wetenschappelijke bronnen hetzelfde zeggen, kun je dat als waarheid beschouwen. Vervolgens kun je je eigen conclusies eraan verbinden. Dat is dan jouw eigen bijdrage. Wil je hier meer over weten? Lees dan zeker onze blog over waarom je literatuuronderzoek moet doen.

Welke regels gelden er voor het juist noteren van bronnen?

Je kunt je bronnen op verschillende manieren vermelden in de tekst, zoals samenvatten, parafraseren of citeren. In ons artikel over APA-verwijzingen leggen we het verschil tussen deze methodes uit. We bespreken ook de richtlijnen die je moet volgen en waar een goede bronvermelding aan moet voldoen. In het volgende artikel gaan we ook in op hoe je een bronnen- en literatuuronderzoek uitvoert.

Vind je bronnen- en literatuuronderzoek lastig? Schakel dan hulp in.

Het uitvoeren van bronnen- en literatuuronderzoek en het correct verwerken van je bronnen en literatuur kan een nauwkeurige en tijdrovende klus zijn. Het laat echter wel zien wat je zelf hebt geschreven en op welke kennis van anderen je hebt vertrouwd. Gebruik altijd voldoende bronnen om je conclusies te onderbouwen, want één bron is veel te beperkt. Heb je hulp nodig bij je literatuur- en bronnenonderzoek, het parafraseren, citeren of samenvatten? Neem dan contact met ons op voor een gratis adviesgesprek, we helpen je graag.