21 mei 2020

Wanneer pleeg ik fraude of plagiaat en hoe voorkom ik dit als ik mijn scriptie ga schrijven

Wij krijgen vaak verzoeken of we ook een scriptie schrijven of delen van een scriptie willen corrigeren. Uiteraard doen we dat niet, omdat een scriptie te allen tijde je eigen product moet zijn, anders pleeg je fraude. Ook hele teksten kopiëren van bijvoorbeeld het internet is niet toegestaan. Dit herkent de plagiaatsoftware als plagiaat. En bij te veel plagiaat wordt je scriptie niet geaccepteerd en kan je niet afstuderen. In dit artikel leggen we uit wat fraude is en wanneer er gesproken wordt van plagiaat en hoe je dit kunt voorkomen als je jouw scriptie gaat schrijven.

Wanneer pleeg je fraude?

Fraude is letterlijk een vorm van bedrog. Je stelt de zaken anders aan dan ze in werkelijkheid zijn. Je pleegt fraude als je:

  • een document koopt, steelt of leent
  • iemand inhuurt om je scriptie voor je te schrijven

Fraude is strafbaar, al moet dit wel aangetoond kunnen worden. Het kan zeker bij het afstuderen grote consequenties hebben, en ervoor zorgen dat je niet mag afstuderen of zelfs wordt geschorst van je opleiding.

Wanneer is iets plagiaat?

Als je doet alsof bepaalde woorden, gedachten en ideeën van anderen van jou zijn, pleeg je plagiaat. De betekenis van plagiaat volgens Van Dale (2020) is: “1. het overnemen van stukken, gedachten, redeneringen van anderen en deze laten doorgaan voor eigen werk; 2. een van anderen overgenomen deel van een geschrift, enz.”.

In de praktijk gaat het om stukken tekst die je niet zelf geschreven hebt, maar die letterlijk zijn overgeschreven uit bestaande tekst. Dit kan zowel gaan om tekst uit een boek of van een website, als om teksten die je zelf eerder ter beoordeling hebt aangeboden.

Wat wordt gezien als plagiaat?

Je pleegt plagiaat als je:

  • Teksten kloont. Dit is de bekendste en meest ernstige vorm van plagiaat, het inleveren van andermans werk alsof het je eigen werk is.
  • Grote stukken tekst uit een andere bron kopieert zonder aanhalingstekens, citaten en bronvermelding. Ook met bronvermelding is hier sprake van plagiaat.
  • De functie zoeken en vervangen gebruikt. Het vervangen van enkele woorden in een gekopieerde tekst uit een andere bron wordt ook gezien als plagiaat. Dit is alsnog andermans tekst en idee. De plagiaatdetectiesoftware is ontworpen om ook deze vorm van plagiaat te detecteren.
  • Teksten parafraseert of samenvat zonder de juiste bronvermelding.
  • Onjuiste informatie geeft over de originele bron (direct geciteerd of in je eigen woorden vermeld).
  • Uitwerkingen die je eerder hebt gebruikt hergebruikt. Je kunt met je uitwerking maar een keer laten zien dat je aan de vereisten hebt voldaan. Dat betekent dat je geen uitwerkingen van andere examens mag hergebruiken. Ook al zijn dit jouw eigen uitwerkingen en heb je deze uitwerkingen in het verleden zelf gemaakt (De uitzondering is een herkansing van zelfde examen).

Plagiaat wordt soms ook wel gekenmerkt als inbreuk op het auteursrecht. Iedereen die werk creëert is auteur en wordt daarmee direct beschermd onder dit recht.

Wat zijn de consequenties als ik plagiaat pleeg?

Als je plagiaat (of inbreuk op auteursrecht) pleegt kan dat consequenties hebben voor je scriptie. Zo kan deze afgekeurd worden omdat deze niet door de plagiaatscan van je opleiding heen komt. Het kan ook zijn dat je scriptie bij het nalezen door de examinator door de mand valt. En dat kan betekenen dat je jouw scriptie niet mag verdedigen en je in het ergste geval geschorst wordt van je opleiding.

Wanneer pleeg je geen plagiaat?

Het schrijven over je eigen persoonlijke ervaringen, het verwerken en opschrijven van de resultaten van je eigen onderzoek en het gebruik van eigen afbeeldingen, diagrammen en tabellen wordt niet aangemerkt als plagiaat. Ook als je eigen conclusies trekt over een bepaald onderwerp is dat geen plagiaat. Kortom, als je zelf de oorspronkelijke schrijver bent, wordt wat je schrijft niet aangemerkt als plagiaat.

Hoe voorkom je plagiaat, oftewel: wat mag wel?

  • Parafraseren. Wanneer je met de juiste bronvermelding andermans teksten en/of artikelen en ideeën gebruikt in jouw eigen zelfgeschreven tekst dan is dat toegestaan. Het is daarbij niet de bedoeling om een paar woorden aan te passen, je moet het echt in je eigen woorden weergeven.
  • Citeren. Dit is het letterlijk overnemen van enkele woorden of zinnen. Dit mogen maximaal 5 regels zijn. Het zal dus altijd om beperkte tekststukjes gaan, die moeten passen in een authentiek stuk dat door jouzelf is geschreven. Wanneer je citeert is het belangrijk om de juiste wijze van citeren aan te houden. Dit doe je door de tekst tussen dubbele aanhalingsteken te plaatsen en de bronnen op de APA-wijze te vermelden. In principe citeer je alleen wanneer je denkt dat de letterlijke woorden van de auteur meerwaarde hebben. Citaten mogen nooit eigen woorden vervangen, maar dienen uitsluitend ter illustratie of onderbouwing van eigen woorden.
  • Verwijzen. Al je beweringen en gebruikte theorieën moeten je onderbouwen met literatuur. Het gebruik van een bepaalde theorie of een bepaalde uitspraak verantwoord je aan de hand van boeken, artikelen of andere betrouwbare bronnen. Gebruikte bronnen en de literatuurlijst maak je op volgens de APA-methodiek.

Wordt het gebruik van ChatGPT gezien als fraude of plagiaat?

ChatGPT is een nog geheel ontgonnen gebied voor veel hogescholen en universiteiten en de tool wordt zeker weten door veel studenten gebruikt. Hogescholen en universiteiten willen eigenlijk niet dat ChatGPT gebruikt wordt en geven aan dat ze het gebruik zien als fraude. Alleen ontbreekt een helder beleid nog vaak. Ondertussen wordt de tool steeds slimmer en wordt het herkennen of een tekst met AI geschreven is ook steeds moeilijker. Ook voor plagiaatsoftware. Juist omdat ChatGPT in principe eigen teksten creëert. Als student ben je echter nog steeds verantwoordelijk voor de inhoud van je document. Om een scriptie te kunnen schrijven moet je eigen onderzoek doen, en je resultaten zelf interpreteren tot logische conclusies en aanbevelingen of een concreet eindproduct. En je moet antwoord kunnen geven op je onderzoeksvraag of ontwerpvraag. Daar zul je te allen tijde je eigen gezonde verstand bij moeten gebruiken.

Over wanneer je scriptie schrijven nu plagiaat is of zelfs fraude als je ChatGTP gebruikt schreven we het volgende artikel.

Waarom moet je bronnen vermelden en wetenschappelijke artikelen gebruiken?

Je moet je bronnen op de juiste manier vermelden om plagiaat te voorkomen en om helder te maken wat je zelf hebt geschreven en welk inzicht je uit een bron hebt gehaald. Daarmee geef je de schrijver van de bron erkenning dat deze het oorspronkelijke inzicht heeft geleverd. Daarnaast gebruik je wetenschappelijke artikelen omdat deze betrouwbaar zijn. Je kan natuurlijk ook (commerciële) blogartikelen raadplegen, maar deze kennis is vaak niet wetenschappelijk onderbouwd en deze artikelen zijn dan ook vaak “gekleurd”.

Bij een wetenschappelijke bron is de kennis onderbouwd door middel van onderzoek. Door vervolgens meerdere bronnen te gebruiken en te combineren kom je tot de juiste conclusies, want als 10 wetenschappelijke bronnen hetzelfde zeggen kun je dit wel voor waarheid aannemen. Je kunt hier vervolgens wel je eigen conclusies aan verbinden. Dat is dan je eigen bijdrage. Wil je hier meer over weten? Lees dan ook zeker onze blog over waarom je literatuuronderzoek moet doen.

Welke regels gelden er voor het juist noteren van bronnen?

Je kunt je bronnen op verschillende manieren in de tekst vermelden, je kunt samenvatten, parafraseren of citeren. In ons artikel over APA-verwijzingen leggen we je het verschil uit tussen hoe je de bronnen in de tekst vermeldt. Ook leggen we je uit welke richtlijnen je moet volgen en waar een goede bronvermelding aan moet voldoen. In het volgende artikel leggen we je ook uit hoe je je bronnen- en literatuuronderzoek doet.

Bronnen- en literatuuronderzoek lastig? Schakel dan hulp in.

Het doen van bronnen- en literatuuronderzoek en het verwerken van je bronnen en literatuur op de juiste manier kan een exact en tijdrovende klus zijn, hiermee laat je echter wel zien wat je zelf hebt geschreven of waarbij je op de kennis van een ander hebt vertrouwd. Gebruik altijd voldoende bronnen om je conclusies te onderbouwen, n=1 is veel te mager. Wil je hulp bij je literatuur- en bronnenonderzoek, het parafraseren, citeren of samenvatten? Neem dan contact met ons op voor een gratis adviesgesprek, we helpen je graag.

Over Jouw Scriptiecoach

Jouw Scriptiecoach biedt studenten door heel Nederland en Vlaanderen ondersteuning en support bij het schrijven van het onderzoeksvoorstel, plan van aanpak en scriptie. Je kunt bij ons zowel online scriptiebegeleiding als scriptiebegeleiding op locatie kiezen.

We kunnen je helpen bij onderstaande hulpvragen:

  • Scriptiebegeleiding in de breedste zin van het woord. Of je nu gaat beginnen, vastgelopen bent en geen overzicht meer hebt. Samen met jou onderzoeken we hoe we je weer in beweging krijgen;
  • Als je gaat starten met je scriptie en wilt sparren over je onderzoeksrichting;
  • Als je onderzoeksvoorstel, plan van aanpak of scriptie is afgekeurd of als je gaat herkansen;
  • Als je een check wilt op taal, structuur en gebruikte bronnen;
  • Als je hulp wilt bij het uitvoeren of verwerken van de resultaten van je kwantitatieve onderzoek (SPSS en Stata);
  • Als je uitstelt, last hebt van faalangst of bij een diagnose als ADHD, ADD, dyslexie en/of autisme. Hiervoor hebben we gespecialiseerde scriptiebegeleiders in huis.

Onderaan deze pagina kun je direct contact opnemen voor een gratis en vrijblijvend adviesgesprek.

Dit bericht werd geschreven door:

Linda Hovestad

Linda Hovestad

Linda Hovestad is een ervaren scriptiebegeleider die zowel HBO, Master en universitaire studenten kan helpen bij hun onderzoeksvoorstel, plan van aanpak, het schrijven van een scriptie of een herkansing. Daarnaast is Linda de oprichtster en eigenaresse van Jouw Scriptiecoach. Naast Jouw Scriptiecoach heeft Linda haar eigen marketingadviesbureau: Hovestad Marketing en Strategie BV. Voor verschillende opdrachtgevers…

Lees verder...